Fıkra Türü Özellikleri ve Temsilcileri

08.03.2022

4.617

FIKRA (KÖŞE YAZISI)

Fıkra, bir yazarın herhangi bir konu veya günlük olaylar hakkındaki görüşlerini, düşüncelerini ayrıntılara inmeden anlattığı gazete ve dergilerde yayımlanan kısa fikir yazılarıdır.
Bu tür yazıların diğer adı da “köşe yazısıdır”. Bu tür metinlerde de komik ögeler olur ancak bunları komedi türü olan metinlerle ayrıştırmak gerekir.

NOT

Köşe yazısı fıkraları, kısa hikâye niteliğindeki, nükteli, mizah öğesi taşıyan fıkralarla karıştırmayınız. Bu tür fıkralarda dinleyeni güldürmek, eğlendirmek ön plandadır. Oysa köşe yazılarında okuyucuyu düşündürmek, güncel bir sorunu dile getirmek esastır. Edebiyatımızda fıkra yazan ilk kişi Ahmet Rasim’dir. Bunun dışında Falih Rıfkı Atay, Peyami Safa, Burhan Felek ve Çetin Altan en önemli fıkra yazarlarıdır.

Fıkranın Özellikleri

Yazılı kompozisyon türü olarak fıkra düşünsel ağırlıklı, günlük, kısa yazılardır. Siyasi ve toplumsal olayları ele alırken belgelere, kanıtlara, aşırı ayrıntılara yer vermez.
Yazar geniş kitlelere seslendiği için dili kolay olmalıdır.
Her konuda yazıya geçmiş olabilir.
Günlük olaylar ve düşüncelerle ilgili konular vardır.
Konular tarafsız bir şekilde ele alınır.
Düşünce ön planda olmalıdır.
Konular çok değişik açılardan ele alınmadan, ayrıntılara inilmeden işlenir.
Okuyucuyu inandırma zorunluluğu yoktur.
Yazılanlar okuyucunun ilgisini çekmelidir.
Nükteli fıkralardan, kıssalardan, vecize ve atasözlerinden beslenir.
Açık, sade ve akıcı bir dil olur.

Fıkra ile makalenin farkı:

- Makalelerde yazılanları ispatlama kaygısı vardır: ancak fıkralarda yazılanları ispatlama kaygısı yoktur.
- Makalelerde ciddi, yapmacıksız, bilimsel bir anlatım vardır ama köşe yazıları daha çok güncel konularda ve samimi bir dilde olur.
- Her iki metin türünün de açık, sade, bir dil vardır ancak bu dil makalede biraz daha bilimsel bir tavır olur.
- Köşe yazısı günübirlik yazı türüdür ama makalede böyle bir durum yoktur.
- İki metin türü de gazetelerde çıkar ancak makaleler dergilerde ve bağımsız yayınlarda da çıkar.
- Fıkralarda öznellik ön plandadır ama makalede daha çok bilimsellik vardır.

Gazete Çevresinde Gelişen Metinler şunlardır:

Ayrıca Hızlı Öğreten Türkçe Defterim ve Hızlı Öğreten Edebiyat Defterim kitaplarımızı da Türkçem net Mağazası üzerinden ya da shopier üzerinden kolayca sipariş edebilirsiniz.